Goed nieuws voor mensen met endometriose en kinderwens

Sinds 1 jaar is de Nederlandse Endometriose Kliniek onderdeel van Reinier de Graaf en is er een intensieve samenwerking gestart om mensen met endometriose en kinderwens gezamenlijk te behandelen. Omdat de afwegingen vaak lastig zijn wanneer en hoe de endometriose aan te pakken als er ook kinderwens is of gaat komen, hebben wij 2-wekelijks overleg met beide teams. We kunnen een combinatie van operatie met aansluitend fertiliteitsbehandeling (zoals IVF) binnen onze kliniek aanbieden en hebben hiervoor alle expertise onder 1 dak. Zodoende kunnen wij de meest optimale route aanbieden voor iedere individuele patiënt.

Onderzoek en samenwerking Erasmus MC

Hygeia project

Project samenvatting

Ongeveer 50% van de zwangere vrouwen in Nederland heeft overgewicht of is obees. Eén op de vier van deze vrouwen krijgt tijdens de zwangerschap symptomen van een cardiovasculaire en metabole ziekte (CVMZ). Dit geeft een tot 10-voudig verhoogd risico om een CVMZ te krijgen binnen 10 jaar ná deze zwangerschap. Het integreren van een leefstijlzorgpad in de verloskundige zorg biedt veelbelovende mogelijkheden voor preventie van CVMZ en aan obesitas gerelateerde zwangerschapscomplicaties in deze kwetsbare levensfase.

Doel

Ons doel is om het gebruik van SlimmerZwanger+, een bewezen digitaal leefstijlzorgpad dat wordt geoptimaliseerd voor vrouwen met obesitas en hun partners, te integreren in de verloskundige zorg. SlimmerZwanger+ ondersteunt een persoonlijk en duurzame gedragsverandering gericht op voeding, foliumzuur, roken, alcohol en beweging. In het Hygeia project houden wij rekening met de technologische en eindgebruikersvoorwaarden, beoordelen de kosteneffectiviteit en ontwikkelen wij een routekaart voor de vergoeding en implementatie van SlimmerZwanger+ in samenwerking met belanghebbenden.

Aanpak/werkwijze

Samen met eindgebruikers wordt de (kosten)effectieve interventie ‘SlimmerZwanger’ gepersonaliseerd tot SlimmerZwanger+ voor zwangere vrouwen met obesitas. In een gerandomiseerde klinische studie wordt vervolgens SlimmerZwanger+ aangeboden in de 1e, 2e en 3e lijns verloskundige zorg. Hieraan zullen 465 obese zwangeren met partner deelnemen en 6 maanden SlimmerZwanger+ gebruiken, gevolgd door 6 maanden standaardzorg. De controlegroep krijgt 12 maanden standaardzorg. Het voor het eerst optreden of verergeren van symptomen van een CVMZ is de primaire uitkomstmaat voor de (kosten)effectiviteitsanalyse. Voor verdere bewijsvoering meten wij ook het effect op leefstijlrisicoscores, (mentale) gezondheid en waardegedreven zorguitkomsten. Tenslotte bepalen wij randvoorwaarden voor implementatie in de verloskundige zorg.

Informatie na gebruik donorzaad via onze kliniek

Momenteel zijn er veel berichten in de pers over het gebruik van donorzaad in het verleden. Als u in het verleden via onze kliniek in Voorburg behandeld bent met gebruik van donorzaad en hier vragen over hebt, raden wij u het volgende goed door te lezen.

Als de behandeling voor juni 2004 heeft plaatsgevonden dan was er keuze tussen anonieme (A) en bekende (B) donoren. Als u toen voor een bekende donor hebt gekozen is deze na 2004 alsnog geregistreerd in de landelijke donorregistratie bij de Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting (SDKB). Sommige anonieme donoren hebben intussen ook toegestemd om bekend en geregistreerd te worden, blijvend anonieme donoren zijn niet geregistreerd omdat dit de afspraak toen was.
Alle donoren van na juni 2004 vielen onder de wet Donorregistratie die toen in werking trad, en vanaf dat moment was het niet meer mogelijk om via een geregistreerde kliniek anoniem te doneren. Deze donoren zijn dus terug te vinden in de landelijke registratie bij de SDKB. Bij hen kan uw kind dat verwekt is met donorsemen van een (niet-anonieme) donor vanaf zijn of haar 16de jaar dus de identificerende gegevens (o.a. naam en geboortedatum) van de donor opvragen.  Eventueel kan er ook een verzoek tot contact worden gedaan. De donor moet hier natuurlijk ook toe bereid zijn voordat dit door het FIOM kan worden geregeld.     
Wij hopen dat u met deze informatie geholpen bent en verder komt met uw vragen.

Belangrijke websites:
– Website SDKB: www.donorgegevens.nl
– Algemene informatie op landelijk informatiepunt donor conceptie (www.donorconceptie.nl)

Aspirine in de zwangerschap om pre-eclampsie en groeivertraging te voorkomen

Lees hier wie in aanmerking komt om aspirine te gebruiken in de zwangerschap om pre-eclamsie en groeivertraging te voorkomen

Hoe werkt aspirine?

Aspirine verkleint de kans op deze problemen als je er vroeg in de zwangerschap mee begint. Aspirine werkt niet als behandeling als er al hoge bloeddruk, pre-eclampsie of groeivertraging in de zwangerschap is.

Wat is aspirine?

Een andere naam voor aspirine is acetylsalicylzuur. Dit medicijn zorgt ervoor dat de bloedplaatjes in het bloed minder aan elkaar plakken. Aspirine is niet hetzelfde als paracetamol dat mensen soms onterecht “een aspirientje” noemen.

Welke complicaties voorkomt aspirine?

De arts heeft met je besproken dat jij een hogere kans hebt dan andere zwangere vrouwen op één van de volgende problemen in de zwangerschap:

  • Pre-eclampsie; dit is een te hoge bloeddruk met eiwitverlies in de urine (dit wordt ook wel zwangerschapsvergiftiging of het HELLP-syndroom genoemd).
  • Een groeivertraging van je baby; de baby is te klein

Uit onderzoek is gebleken dat de kans op deze complicaties kleiner wordt als je vóór 16 weken zwangerschap start met het nemen van elke dag één pil aspirine.

Ook bij het gebruik van aspirine blijft er een kans dat er toch hoge bloeddruk, pre-eclampsie of een groeivertraging van je baby ontstaat. Aspirine verlaagt deze kans, maar kan het ontstaan van één van deze aandoeningen niet altijd en bij iedereen voorkomen.

Wanneer heb je een verhoogd risico op deze problemen?

Er zijn HOGE en MATIGE risico’s voor het krijgen van deze problemen in de zwangerschap.

Hoge risicofactoren

Je hebt een HOOG risico op problemen als je:                                                                                      

  • pre-eclampsie in een eerdere zwangerschap hebt gehad
  • al hoge bloeddruk had vóórdat je zwanger werd
  • chronische nierziekten hebt
  • diabetes mellitus type 1 of 2 (suikerziekte) hebt
  • auto-immuun aandoeningen hebt zoals Systemische Lupus Erythematodes (SLE) of het antifosfolipidensyndroom (APS)
  • een eerder kind met een heel laag geboortegewicht hebt gekregen

Als je één of meer van bovenstaande “HOGE” risico’s hebt, dan adviseert je arts om aspirine te gebruiken.

Matige risicofactoren

Je hebt een MATIG risico op problemen als je:

  • zwanger bent van je eerste kind
  • 40 jaar of ouder bent
  • langer dan 10 jaar geleden voor het laatst zwanger bent geweest
  • moeder of zus pre-eclampsie hebben gehad
  • overgewicht hebt (BMI > 35 kg/m2)
  • zwanger bent van een meerling (tweeling of drieling)
  • een niet goed werkende placenta in een vorige zwangerschap had, bijvoorbeeld:
    • eerder kind met een laag geboortegewicht
    • doodgeboren kindje in eerdere zwangerschap
  • zwanger bent via eiceldonatie

Als je twee of meer van bovenstaande “MATIGE” risico’s hebt, dan adviseert je arts ook om aspirine te gebruiken.

Hoe groot is het voordeel van het gebruik van aspirine?

Bij de hierboven genoemde risicofactoren verkleint aspirine de kans op pre-eclampsie en groeivertraging. Hoe groot de invloed van aspirine is hangt af van welke risicofactor(en) je hebt. Onderzoek heeft aangetoond dat ongeveer 50-500 vrouwen aspirine moeten gebruiken om één pre-eclampsie voor een zwangerschapsduur van 37 weken te voorkomen.

Hoe gebruik je aspirine?

Je begint vóór 16 weken zwangerschap met aspirine. Je gebruikt één keer per dag 80-150 mg aspirine (de arts schrijft de juiste dosis voor). Je kunt dit het beste ’s avonds innemen met water, omdat het medicijn dan beter wordt opgenomen. Stop met het gebruik van aspirine bij een zwangerschapsduur van 36 weken. Stop eerder met aspirine als de bevalling eerder begint. Je arts zal met je bespreken als er een andere reden is om voor een zwangerschapsduur van 36 weken te stoppen met aspirine.

Is aspirine veilig?

Gebruik van aspirine geeft geen verhoogd risico op afwijkingen bij je baby.
Gebruik van aspirine geeft geen verhoogd risico op bloedverlies tijdens de zwangerschap of veel bloedverlies na de bevalling.

Wat zijn de mogelijke bijwerkingen van aspirine?

Sommige vrouwen kunnen maagklachten krijgen van aspirine. In dat geval mag je ook een maagbeschermer (bijvoorbeeld omeprazol) erbij gebruiken. Heel zelden kan er een maagbloeding ontstaan. Als je last krijgt van maagklachten of maagpijn tijdens het gebruik van aspirine, neem dan contact op met je arts.

Wanneer mag je geen aspirine gebruiken?

Je mag aspirine niet gebruiken als je:

  • ooit een maag- of dunne darmbloeding hebt gehad.
  • ooit een maagzweer of maaginfectie hebt gehad
  • overgevoeligheid bent voor aspirine
  • chronische darmziekten hebt zoals M. Crohn of Colitis Ulcerosa,
  • ooit een astma-aanval hebt gehad na gebruik van aspirine
  • lage bloedplaatjes in je bloed hebt (gehad).

Soms is het nodig om een maagbeschermer bij de aspirine te gebruiken. Bijvoorbeeld als je een maagverkleining hebt gehad of als je SSRI (antidepressivum) gebruikt. Dit zal je arts met je bespreken.

Wat kun je zelf nog meer doen?

Voldoende calcium en vitamine D gebruiken tijdens de zwangerschap is belangrijk voor de groei van de baby. Door inname van voldoende calcium en vitamine D verkleint ook de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk en pre-eclampsie.

Calcium
Het advies is om 1 gram (1000 milligram) calcium (kalk) per dag in te nemen. 1 gram betekent 5 glazen melk of vergelijkbare zuivelproducten per dag. Eet of drink je weinig of geen producten met melk erin? Probeer dan meer calcium uit andere voeding te halen, of gebruik calciumtabletten.

Vitamine-D
Om calcium goed op te nemen heeft het lichaam vitamine D nodig. Voldoende vitamine D is daarom belangrijk. Voor zwangere vrouwen geldt het advies om via druppels of vitaminepillen elke dag 10 microgram vitamine D in te nemen.

Tot slot

Heb je na het lezen van deze tekst nog vragen? Bespreek dit dan met je arts of verloskundige. We beantwoorden je vragen graag.

Verantwoording

Deze tekst is gemaakt door de Commissie Patiëntencommunicatie van de NVOG. Zij kregen hulp en goedkeuring van de patiëntenvereniging HELLP Stichting.

Publicatiejaar: 2021

Wederom toekenning Freya pluim voor Fertiliteitscentrum Voorburg

Toekenning van de Freya Pluim – wat betekent dit?

De Monitor Fertiliteitszorg biedt een duidelijk overzicht van de fertiliteitszorg zoals die in de Nederlandse ziekenhuizen is georganiseerd en is daarmee een bruikbare tool voor zowel patiënten als zorgverleners. Patiënten kunnen met de informatie een bewuste keuze maken voor een kliniek en klinieken kunnen aangeven waarin zij zich onderscheiden van andere klinieken.

Met het opstellen van de kwaliteitscriteria heeft Freya inzichtelijk gemaakt welke (meetbare) aspecten van de fertiliteitszorg bijdragen aan een goede kwaliteit. Toekenning van de Pluim laat u, maar ook uw patiënten zien dat de kwaliteit van zorg binnen uw kliniek op orde is.

Daarom zijn wij als Fertiliteitscentrum Voorburg trots dat wij  wederom dit keurmerk voor de periode 2023-2024 van de patiëntenvereniging voor mensen met vruchtbaarheidsproblemen hebben gekregen!

Semenbank tijdelijk beperkt beschikbaar

Helaas zijn wij genoodzaakt om voorlopig geen nieuwe mensen aan te nemen die gebruik willen maken van onze semenbank. Dat betekent dat mensen met een lopende behandeling, mensen die een eigen donor hebben en mensen die al eerder van onze semenbank gebruik maakten, wel gewoon terecht kunnen, maar dat er geen nieuwe mensen die van onze semenbank gebruik willen maken kunnen worden geaccepteerd.

Hiervoor is gekozen omdat wij bezig zijn met een grondige herstructurering van de bestaande semenbank waarbij een veel gebruiksvriendelijker software programma het oude gegevenssysteem vervangt en alles in nieuwe opbergvaten met vloeibare stikstof wordt opgeslagen. Aanleiding hiervoor was onze verhuizing naar de nieuwe locatie waarbij ook de indeling van ruimte en opslag op het IVF laboratorium veranderd is ten opzichte van de oude situatie. Om dit allemaal in alle rust te doen en goed overzicht hierop te houden is er besloten om voorlopig geen nieuwe mensen gebruik te laten maken van de semenbank zolang dit duurt. Intussen kunnen zich wel nieuwe donoren aanmelden zodat ook ons intussen beperkte aantal semendonoren eerst verder kan worden uitgebreid voor dat wij weer starten met uitgifte van donorsemen.

Zodra het weer wel mogelijk is voor nieuwe mensen om zich hiervoor bij ons aan te melden dan zullen wij dit via deze website bekend maken.

Invloed van Corona infectie op vruchtbaarheidsbehandeling ?

Er komen af en toe vragen van patiënten over Covid infectie en eventuele invloed daarna op het resultaat van vruchtbaarheidsbehandelingen. Studies laten invloed zien op semenkwaliteit na Covid infectie, maar ook op uitkomst van IVF behandelingen na aangetoonde infectie bij de vrouw.

  • Orvieto et al, Gyn Endocrinol 2021:  Conclusions: COVID-19 infection did not affect patients’ performance or ovarian reserve in their immediate subsequent IVF cycle, except for a reduced proportion of top-quality embryos (TQEs). We therefore suggest, to postpone IVF treatment for a least 3 months (duration of folliculogenesis and spermatogenesis) after recovering from COVID-19 infection, aiming to recruit healthy gametes that were not exposed to COVID-19 infection during their development.
  • Donders et al, Fertil Steril 2022) : Conclusion(s): Semen is not infectious with SARS-CoV-2 at 1 week or more after COVID-19 infection (mean, 53 days). However, couples with a desire for pregnancy should be warned that sperm quality after COVID-19 infection can be suboptimal. The estimated recovery time is 3 months, but further follow-up studies are under way to confirm this and to determine if permanent damage occurred in a minority of men.

Kortom, wij weten (nog) niet precies hoe dat werkt en voor wie dit belangrijk is (alleen als je echt ziek bent geweest of altijd na een positieve PCR test?) maar er lijkt toch mogelijk een nadelig effect te zijn van Covid infectie voor de man en de vrouw en het is de verwachting dat dit effect na 3 maanden niet meer aantoonbaar zal zijn. Praktisch betekent dit dat als je zeker wil zijn dat er geen invloed meer is van een Covid infectie op de uitkomst van de vruchtbaarheidsbehandeling, je 3 maanden zou moeten wachten vanaf het moment dat de infectie is verdwenen. Vanwege het feit dat we nog niet precies weten voor wie dit nu precies wel of niet gaat helpen, blijft dit een advies dat u zelf moet afwegen, samen met uw dokter.

Bericht voor donorkinderen en spermadonoren

Spermadonoren en donorkinderen

Naar aanleiding van de recente berichten over artsen die hun eigen zaad hebben gebruikt als donorzaad, kunnen wij ons voorstellen dat die berichten vragen oproepen bij donorkinderen en ouders.

Mocht u als donorkind of als (voormalig) patiënt van ons ziekenhuis zich afvragen of iets dergelijks ook in dit ziekenhuis heeft plaatsgevonden, dan helpen onze patiënten-contactpersonen u graag. Zij zijn te bereiken via semenbank@rdgg.nl

Openheid in communicatie

Tot 2004 was anonieme spermadonatie toegestaan. Tot die tijd kregen wensouders vaak het (soms dringende) advies van hun behandelend arts om niet aan hun kinderen te vertellen dat ze verwekt waren met behulp van donorsperma. Misschien heeft u dat advies indertijd ook van uw arts gekregen.

Tegenwoordig denken we daar echter anders over. Uit onderzoek is gebleken dat het voor kinderen juist heel belangrijk is te weten dat ze geboren zijn na donorinseminatie, zodat dat geen ‘familiegeheim’ is waar het kind buiten wordt gehouden. Daarnaast geldt dat uit onderzoek is gebleken dat het voor kinderen belangrijk kan zijn om te weten wie hun biologische ouders zijn. Vandaar dat wij nu een ander advies geven.

We roepen alle ouders – die nog niet met hun kinderen hebben besproken dat zij met behulp van spermadonatie zijn verwekt – op om dit alsnog te doen. Ook als hun kinderen ondertussen volwassen zijn.

Voor ouders

We kunnen ons voorstellen dat het moeilijk is om met uw kind(eren) te bespreken dat u in het verleden een behandeling heeft ondergaan met (donor)inseminatie. Wilt u hulp krijgen bij het informeren van uw kind(eren) of heeft u andere vragen? Neem dan contact op met:

  • Stichting Donorkind: zij bieden informatie en lotgenotencontact aan donorkinderen en (wens)ouders.
  • Fiom: specialist en expertisecentrum op het gebied van afstammingsvragen. 
  • Fiom KID-DNA Databank waar donorkind en spermadonor via DNA gematcht kunnen worden.

Of bezoek het online informatiepunt www.donorconceptie.nl waar betrouwbare informatie over donorconceptie te vinden is.

Voor spermadonoren

Bent u voor 2004 anoniem spermadonor geweest? Dan roepen wij u op om u bekend te maken, zodat de kinderen die met uw sperma verwekt zijn informatie over hun biologische afkomst kunnen vinden. Meer informatie over waarom én hoe u zich bekend kunt maken, is te vinden op Fiom. Ook als u nog twijfelt en gewoon eens wilt praten met een onafhankelijke vertrouwenspersoon.

Boeken / Leestips

Aanbevelingen door Dr van Os /Fertiliteitsarts

Een praktische gids voor kinderloze vaders   Joost Kadijk

Het volgend jaar gezin    Leander Verdievel

Van alle paren die met fertiliteitsbehandelingen beginnen krijgt ongeveer de helft een kind. Het onvervuld blijven van de kinderwens is niet alleen voor vrouwen maar ook voor mannen emotioneel zwaar.

Joost Kadijk beschrijft hoe het is om als verminderd vruchtbare man samen met je vrouw een traject van 3 ICSI-behandelingen door te maken, dit zonder het gewenste resultaat af te sluiten en hoe hij daarna zijn leven weer zinvol op de rit kreeg.

Leander Verdievel beschrijft hoe hij op jonge leeftijd een tumor in zijn neus had waarvan de behandeling een enorme impact had op zijn liefdesleven en vervulling van de kinderwens. Hoewel er voorafgaand aan de behandeling van de tumor sperma werd ingevroren leverde het gebruik hiervan geen zwangerschap op.

Beide boeken zijn aan te bevelen voor iedereen die iets met vruchtbaarheidsproblematiek te maken heeft.